Η ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ ΜΕ ΑΠΤΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

Τὸ 1975 ὁ νῦν ἐπίσκοπος Μπάτσκας

Εἰρηναῖος Μπούλοβιτς

Ξόρκιζε τὶς συμπροσευχές,

ἑπόμενος τῷ ἁγίῳ Ἰουστίνῳ Πόποβιτς.

Σήμερα τὶς προωθεῖ καὶ πρωτοστατεῖ σ’ αὐτές!

Στὸ περιοδικὸ «Κοινωνία» δημοσιεύτηκε τὸ 1975 (τ. 2^ο, σελ. 95-101) κείμενο μὲ τίτλο «Ὀρθοδοξία καὶ “Οἰκουμενισμός”. Μιὰ ὀρθόδοξος Γνωμάτευσις καὶ Μαρτυρία».  Τοῦ κειμένου αὐτοῦ (ποὺ ἐγράφη ἀπὸ τὸν ἅγιο Ἰουστῖνο Πόποβιτς, κατόπιν παρακλήσεως τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Σερβίας), προηγεῖται μιὰ εἰσαγωγὴ τοῦ ἀρχιμανδρίτου τότε, καὶ νῦν ἐπισκόπου Μπάτσκας, κ. Εἰρηναίου Μπούλοβιτς.

Ἐκεῖ ὁ ὀρθόδοξος τότε κ. Εἰρηναῖος, συντασσόταν μὲ τὸν π. Ἰουστῖνο, πνευματικό του πατέρα, καὶ καυτηρίαζε τὶς ...συμπροσευχὲς μὲ τοὺς αἱρετικοὺς παπικούς, ὡς ἐνέργειες αὐστηρῶς ἀπαγορευμένες ἀπὸ τοὺς Ἱεροὺς Κανόνες, ἀπορρίπτοντας τὸ σχετικὸ αἴτημα τῶν παπικῶν γιὰ «κοινὰς συμπροσευχάς».

Τότε, λοιπόν, θεωροῦσε ὁ κ. Εἰρηναῖος ἀπαράδεκτες τὶς συμπροσευχὲς καὶ θεωροῦσε ὡς δογματικὲς ὑποχωρήσεις τὶς θεωρίες τῶν “κλάδων” καὶ τὰ περὶ “διαιρέσεως τῆς Ἐκκλησίας”· ἔγραφε: «εἶναι ἐξώφθαλμον ὅτι τὸ ὑπόβαθρον τῆς “οἰκουμενικῆς συνεργασίας” καὶ τῆς “οἰκουμενικῆς κοινῆς προσευχῆς” ἀποτελεῖ ἡ δυτικὴ ἐκκλησιολογία μετὰ τῆς ἐξ αὐτῆς προκυπτούσης θεωρίας περὶ τῶν “κλάδων”, ἤτοι περὶ “διαιρέσεως τῆς Ἐκκλησίας”, μετὰ τοῦ δογματικοῦ minimum καὶ τῶν δογματικῶν ὑποχωρήσεων μεταξὺ Ρώμης καὶ Γενεύης. Ὅτι δὲ ταῦτα πάντα, εἶναι ἀπαράδεκτα, διὰ τὸν π. Ἰουστῖνον, ὡς καὶ διὰ πάντα ὀρθόδοξον, εἶναι περιττὸν καὶ νὰ λεχθῇ».

Ο Επίσκοπος  Ράσκαςκαι Πριζρένης  Αρτέμιος Ραντοσάβλιεβιτς

Σήμερα, ὅμως, ποὺ ἡ αἵρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ ἐπικρατεῖ, ἄλλαξε θέση, «προσαρμόστηκε» ὡς ψευδεπίσκοπος, προσχώρησε στὶς θέσεις τῶν Παπικῶν καὶ τῶν Οἰκουμενιστῶν καὶ ἐγκατέλειψε τὶς θέσεις τοῦ πνευματικοῦ του, (ὅπως καὶ ὁ γνωστός μας ἐπίσκοπος π. Ἀθανάσιος Γιέφτιτς)· καὶ δυστυχῶς  ἔμεινε ἕνας καὶ διωκώμενος (ἐκ τῶν μαθητῶν τοῦ ἁγίου Ἰουστίνου) ποὺ ἀκολουθοῦν τὴν διδασκαλία του, μόνον ὁ μητροπολίτης Ράσκας κ. Ἀρτέμιος. Ἀντίθετα, ὁ κ. Εἰρηναῖος Μπούλοβιτς ἐναντιώνεται συνειδητῶς στὸν πνευματικό του πατέρα π. Ἰουστῖνο καὶ σήμερα Ἅγιο καὶ προωθεῖ ἀνενδοιάστως τὶς θέσεις τῆς παναιρέσεως τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Τὸ ἴδιο πράττουν καὶ οἱ ...ἄλλοι μαθητὲς —ἐπίσκοποι τώρα— τοῦ Ἁγίου καὶ μὲ τὸ μέρος τους, ἐλαφρᾶ τῇ καρδίᾳ,  συντάχθηκε καὶ ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἐναντίον τοῦ ἀγωνιζόμενου κατὰ τοῦ Οἰκουμενισμοῦ στὶς νέες «κατακόμβες» καὶ ἀναποδείκτως καὶ ἀντικανονικῶς διωκομένου, μητροπολίτου Ράσκας π. Ἀρτεμίου.

Ἂς τὰ βλέπουν αὐτὰ ἐκεῖνοι πού, στὴν μακαριότητά τους, θεωροῦν ὅτι ὅλα πᾶνε καλά, ἐκεῖνοι ποὺ —ἂν καὶ πολεμοῦν τὴν αἵρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ— διασποῦν τὸ μέτωπο τοῦ ἀγῶνα καὶ διδάσκουν ὅτι τάχα ὁ Οἰκουμενισμὸς ὑποχωρεῖ, ὅτι δὲν ἀποτελοῦν μέρος τῆς αἱρέσεως οἱ συμπροσευχές, ὅτι μόνο τὴν καλλιέργεια τῆς ψυχῆς μας πρέπει νὰ κοιτᾶμε, λὲς καὶ τὴν ὑπεράσπιση τῆς Πίστεως ὁ Χριστὸς ἔχει ἀναθέσει σὲ ἐξωγήϊνους καὶ ὄχι στὰ πιστὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας Του.

Στὴ συνέχεια τὸ εἰσαγωγικὸ κείμενο τοῦ κ. Εἰρηναίου Μπούλοβιτς (Οἱ ὑπογραμμίσεις δικές μας):

Ἡ ρωμαιοκαθολικὴ Ἱεραρχία τῆς Γιουγκοσλαβίας ὑπὸ τὸ ἐπίσημον ὄνομα αὐτῆς «Ἡ διάσκεψις τῶν ἐπισκόπων τῆς Γιουγκοσλαβίας» (Biskupska Kouferencija Jugoslavije) ἀπέστειλε προσφάτως ἐπιστολὴν πρὸς τὴν Ἱερὰν Σύνοδον τῆς Σερβικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ὑπογεγραμμένην ὑπ’ ἀμφοτέρων τῶν κορυφαίων ρωμαιοκαθολικῶν ἱεραρχῶν τῆς Γιουγκοσλαβίας —τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Φραγκίσκου (Franjo) Kuharic ὡς προκαθημένου τῶν Κροατῶν ρωμαιοκαθολικῶν καὶ προέδρου τῆς εἰρημένης «Διασκέψεως τῶν ἐπίσκοπων» τῆς χώρας ὁλοκλήρου καὶ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Drzecnik ὡς προκαθημένου τῶν ἐν Σλοβενίᾳ ρωμαιοκαθολικῶν καὶ ὡς προέδρου τῆς ἐπὶ Οἰκουμενισμοῦ Ἐπιτροπῆς τῆς «Διασκέψεως τῶν ἐπισκόπων τῆς Γιουγκοσλαβίας», ἥτις ἀντιστοιχεῖ πρὸς τὴν παρ' ἡμῖν Σύνοδον τῆς Ἱεραρχίας. Ἐν ὀνόματι λοιπὸν καὶ ἐκ προσώπου αὐτῆς προτείνουν οἱ δύο παπικοὶ ἀρχιεπίσκοποι, ὁ Κροάτης κ. Vuharic καὶ ὁ Σλοβένος κ. Drzecnik, ἐπισήμως πρὸς τὴν Ἱερὰν Σύνοδον τῆς ἐν Σερβίᾳ Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἵνα ἐπιτρέψῃ αὕτη καὶ εἰς τοὺς Ὀρθοδόξους κληρικοὺς νὰ συμμετάσχουν εἰς τὰς κοινὰς συμπροσευχὰς καὶ «οἰκουμενικὰς ἀκολουθίας», τὰς ὁποίας διοργανοῖ ἡ ἐν Γιουγκοσλαβίᾳ Ρωμαιοκαθολικὴ Ἐκκλησία κατὰ τὴν διάρκειαν τῆς «ἑβδομάδος τῶν προσευχῶν ὑπὲρ τῆς ἑνώσεως τῶν Χριστιανῶν», ἀπὸ τῆς 18ης ἕως τῆς 25ης Ἰανουαρίου 1975. Καθὼς ἀφήνει νὰ ἐννοηθῇ ἡ ἐπιστολὴ τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς ἱεραρχίας, τὸ πρόγραμμα καὶ τὸ περιεχόμενον τούτων τῶν «διομολογιακῶν» συμπροσευχῶν καὶ ἀκολουθιῶν διὰ τὸ ἔτος 1975 συνετάγη καὶ καθωρίσθη ἀπὸ κοινοῦ ὑπὸ τῆς ἐν Βατικανῷ «Γραμματείας ἐπὶ ἑνώσεως τῶν Χριστιανῶν» καὶ τοῦ ἐν Γενεύῃ ἑδρεύοντος «Παγκοσμίου Συμβουλίου τῶν Ἐκκλησιῶν». Σημειωθήτω ἐπίσης, ὅτι ἡ Ρωμαιοκαθολικὴ ἱεραρχία δὲν παρεσιώπησεν ἐν τῇ ἐπιστολῇ αὐτῆς τὸ γεγονός, ὅτι κατόπιν τῆς λήξεως τῆς Ἑβδομάδος τῶν οἰκουμενικῶν συμπροσευχῶν θὰ σταλῇ εἰς τὸ Βατικανὸν σχετικὴ ἀναφορὰ περὶ τῆς πορείας καὶ τῆς ὅλης διεξαγωγῆς τοῦ «οἰκουμενικοῦ προγράμματος» τῆς Ἑβδομάδος. Τὸ δὲ πρόγραμμα τοῦτο προβλέπει καὶ προδιαγράφει:

1. Τὸ εἰσαγωγικὸν «σύνθημα» (εἰλημμένον ἐκ τῆς Γραφῆς καὶ μάλιστα τὸ χωρίον Ἐφ. 1, 3-10), προσεπισυναπτομένης αὐτῷ καὶ ἐπεξηγήσεως, ἤτοι διδαχῆς περὶ τοῦ τί ἐστι καὶ ἐν τίνι συνίσταται ἡ «ἑνότης τῆς Ἐκκλησίας» καὶ πῶς πρέπει να δρῶμεν πρὸς ἐπίτευξιν καὶ πραγμάτωσιν αὐτῆς.

2. Τὰ Βιβλικὰ ἀναγνώσματα, τὰ κατὰ τὴν κρίσιν τῶν ἐκ τῆς Ρώμης καὶ Γενεύης συντακτῶν τοῦ «προγράμματος» σχετιζόμενα καὶ σχετιστέα πρὸς τὸ πρόβλημα τῆς ἑνότητος καὶ τῆς ἑνώσεως τῶν Χριστιανῶν, καὶ

3. (καὶ τὸ σπουδαιότερον!), τὸ λεπτομερὲς καὶ ἀναλυτικὸν διάγραμμα τοῦ περιεχομένου τῶν «κοινῶν οἰκουμενικῶν ἀκολουθιῶν», ἔχον ὡς ἑξῆς: α) ἡ κοινὴ λατρεία καὶ προσκύνησις, β) ἡ κοινὴ μετάνοια, γ) «ἡ ἑνότης ἐν τῷ λόγῳ» εἴτ' οὖν τὸ κοινὸν κήρυγμα καὶ δ) ἡ κοινὴ προσευχή, τ.ἔ. ἡ καθ’ ἑαυτὴν συμπροσευχή.

Πρὶν ἢ ἀποκριθῇ ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς ἐν Σερβίᾳ Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρὸς τὴν ὡς ἄνω πρότασιν τῶν ἐπισήμων ὀργάνων τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς ἱεραρχίας ἐν Γιουγκοσλαβίᾳ (ὅπου ἡ πλειοψηφία, τὸ Σερβικὸν ἔθνος, εἶναι ὀρθόδοξος, καὶ ἡ μειοψηφία, οἱ Κροάται δηλαδὴ καὶ οἱ Σλοβένοι, εἶναι ρωμαιοκαθολική), ἐζήτησε παρὰ τοῦ π. Ἰουστίνου Πόποβιτς γνωμάτευσιν ἐπὶ τοῦ προκειμένου. Αἱ κάτωθι ἀκολουθοῦσαι γραμμαὶ εἶναι ἀκριβῶς ἡ γνωμοδότησις αὕτη τοῦ π. Ἰουστίνου πρὸς τὴν Ἱερὰν Σύνοδον. Καθὼς ἐγνώσθη ἔπειτα, ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Σερβικῆς Ἐκκλησίας, συνεδριάσασα, συζητήσασα ἐπὶ τοῦ ζητήματος καὶ λαβοῦσα ὑπ' ὄψιν τὴν θεολογικωτάτην γνωμάτευσιν τοῦ π. Ἰουστίνου, ἴσως δὲ καί τινα ἄλλα στοιχεῖα καὶ δεδομένα, ἀπήντησεν  ἀρνητικῶς  πρὸς τοὺς ρωμαιοκαθολικοὺς ἐπισκόπους τῆς χώρας ἐπὶ τῆς προσκλήσεως αὐτῶν, ὅπως συμμετάσχῃ καὶ ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τῆς Σερβίας ἐνεργῶς ἐν ταῖς συμπροσευχαῖς καὶ ταῖς καθόλου ἐκδηλώσει τῆς ὑπὸ Ρώμης καὶ Γενεύης καθιερωθείσης «ἑβδομάδος τῆς ἑνότητος».

Ἐνταῦθα δὲν παρατίθεται τὸ προοίμιον τῆς γνωμοδοτήσεως τοῦ π. Ἰουστίνου, διαλαμβάνον τὰ ἐξωτερικὰ στοιχεῖα, ἅτινα ἐπεσημάναμεν ἀνωτέρω, ἀλλὰ τὸ κύριον καὶ καθαρῶς θεολογικὸν μέρος αὐτῆς. Ὅμως καὶ ἐν τῷ προοιμίῳ τονίζει ὁ π. Ἰουστῖνος τὸ παρά τισιν ὀρθοδόξοις τόσον παραθεωρούμενον γεγονός, ὅτι ἡ Δύσις συνηθίζει νὰ ἐπιβάλλῃ ἐντέχνως καὶ ἐπιδεξίως ἓν ἴδιον αὐτῆς «πρόγραμμα», ἓν «ἰδιάζον πλαίσιον», τὸ ὁποῖον ἐπιβάλλεται διὰ τῆς νοοτροπίας αὐτοῦ καὶ ἐκ τῶν προτέρων προσδιορίζει τοὺς ὅρους διὰ τὴν συμμετοχὴν ἐν τῇ «οἰκουμενικῇ συνεργασίᾳ» καὶ ἐν τῇ «οἰκουμενικῇ κοινῇ προσευχῇ». Τυπικὸν παράδειγμα τούτου εἶναι τὸ προαναφερθὲν πρόγραμμα συμπροσευχῶν καὶ «οἰκουμενικῆς ἀκολουθίας». Εἶναι ἐξώφθαλμον, ὅτι τὸ ὑπόβαθρον αὐτοῦ ἀποτελεῖ ἡ δυτικὴ ἐκκλησιολογία μετὰ τῆς ἐξ αὐτῆς προκυπτούσης θεωρίας περὶ τῶν «κλάδων», ἤτοι περὶ «διαιρέσεως τῆς Ἐκκλησίας», μετὰ τοῦ δογματικοῦ minimum καὶ τῶν δογματικῶν ὑποχωρήσεων μεταξὺ Ρώμης καὶ Γενεύης. Ὅτι δὲ ταῦτα πάντα, εἶναι ἀπαράδεκτα, διὰ τὸν π. Ἰουστῖνον, ὡς καὶ διὰ πάντα ὀρθόδοξον, εἶναι περιττὸν καὶ νὰ λεχθῇ. Διὰ τοῦτο σχολιάζει, ὁ π. Ἰουστῖνος ἕκαστον σημεῖον τοῦ προγράμματος τῆς «οἰκουμενικῆς ἀκολουθίας», χαριτολογῶν μέν, ἄλλα μετὰ λύπης, ὅπως φανερώσῃ τὸ ἀσυμβίβαστον τοῦ ἐν λόγῳ προγράμματος καὶ τῶν στοιχειωδῶν ὀρθοδόξων προϋποθέσεων. Οὕτω, λόγου χάριν, ἐπὶ τῆς προτεινομένης «κοινῆς λατρείας»  παρατηρεῖ ὁ π. Ἰουστῖνος, ὅτι τὸ ρωμαιοκαθολικὸν ἔγγραφον δὲν διευκρινίζει, ἂν πρόκειται περὶ τῆς «ἐν Πνεύματι καὶ Ἀλήθειᾳ» προσκυνήσεως ἢ περὶ ἑτέρας τινός. Ἐπὶ τῆς προτεινομένης, «κοινῆς μετανοίας» διερωτᾶται, ἂν κατὰ τὴν ἀντίληψιν τῶν «διισταμένων ἀδελφῶν ἡμῶν», τῶν Δυτικῶν, πρέπει νὰ μετανοῆ τις μόνον διὰ τὸ ψεῦδος ἢ καὶ διὰ τὴν ἀλήθειαν. Ἐπὶ τοῦ προταθέντος πάλιν κοινοῦ κηρύγματος: ἐρωτᾶ: «Τίνος πράγματος κηρύγματος; Τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, ὅπως ἑρμηνεύει αὐτὸν ὁ Πάπας; ἢ ὅπως ὁ Λούθηρος; ἢ ὅπως οἱ Ἅγιοι Πατέρες καὶ αἱ ἅγιαι Σύνοδοι; Καὶ συνελόντ' εἰπεῖν, διὰ τὸν π. Ἰουστῖνον τυγχάνει ἀδύνατος πᾶσα συμπροσευχὴ ὀρθοδόξων καὶ ἑτεροδόξων, ἐφ' ὅσον οὗτοι διαφοροτρόπως πιστεύουν εἰς τὸν Θεόν. Διὰ τὸν π. Ἰουστῖνον, τὸ μόνον θεμέλιον τῆς ἐν λατρείᾳ κοινωνίας τῶν ἀνθρώπων εἶναι ἡ αὐτὴ πίστις, καὶ δὴ ἡ ὀρθόδοξος ἀμώμητος πίστις. Ἀλλ' ἂς ἴδωμεν τί λέγει ὁ ἴδιος περὶ τῶν ζητημάτων τούτων, ἅτινα, καθὼς λέγει, «θέτει πρὸ ἑαυτῆς ἡ ὀρθόδοξος Χριστιανική, πολλῷ δὲ μᾶλλον ἢ ἱερατικὴ καὶ ἡ θεολογικὴ συνειδησις».

Θεσσαλονίκη, 30 Ἀπριλίου 2011

Γιὰ τὴν «Φιλορθόδοξο Ἕνωσι “Κοσµᾶς Φλαµιᾶτος”»

Ὁ Πρόεδρος Λαυρέντιος Ντετζιόρτζιο

Ὁ Γραµµατέας Παναγιώτης Σηµάτης