Ἡ αὐτοδιάθεσι τῶν πληροφοριῶν: ἕνα χαμένο δικαίωμα »

                            

  Ἡ αὐτοδιάθεσι τῶν πληροφοριῶν:  ἕνα χαμένο δικαίωμα 
(σελ.108-123) 
Μέρος Α΄

Στή σύγχρονη κοινωνία ἡ πληροφορία ἀποτελεῖ τρίτο μέγεθος πέρα ἀπό τήν ὕλη καί τήν ἐνέργεια, σύμφωνα μέ τήν Κυβερνητική, ἐνῷ  ἀπό δικαιϊκή  ἄποψη ἀποτελεῖ μία νέα κατηγορία δικαίου, ὄπως τά πράγματα καί τά δικαιώματα. Ἔτσι ἡ πληροφορία ἀνάγεται σέ μέγεθος πού ἀξιοποιεῖται καί χρησιμοποιεῖται ἀπό τόν ἀποδέκτη της γιά τήν λήψι ἀποφάσεων σέ οἰκονομικό, πολιτικό, στρατιωτικό καί πολιτιστικό ἐπίπεδο.
 
Τό δικαίωμα τῆς αὐτοδιαθέσεως τῶν πληροφοριῶν, δηλαδή ἡ δυνατότης τοῦ πολίτου νά ἀποφασίζῃ μόνος του σχετικό μέ τήν ἀποκάλυψι καί τήν χρῆσι τῶν προσωπικῶν του στοιχείων, ἀποτελεῖ συγκεκριμένη ἔκφρασι τοῦ γενικοῦ δικαιώματος τῆς ἀναπτύξεως τῆς προσωπικότητος46
 (46 Βλ. Ἀπ. Γέροντα, Ἡ προστασία τοῦ πολίτη ἀπό τήν ἠλεκτρονική ἐπεξεργασία προσωπικῶν δεδομένων, 2002, σ.κ.ἑ.                   
Σύμφωνα μέ τό ἑλληνικό Σύνταγμα, τό δικαίωμα αὐτοδιαθέσεως τῶν πληροφοριῶν θεμελιώνεται στό ἄρθρο 9 παρ. 1, σέ συνδυασμό μέ τά ἄρθρα 5 παρ. 1 καί 2 παρ.1.                                                                                                                 

«Ἡ κατοικία τοῦ καθενός εἶναι ἄσυλο.  Ἡ ἰδιωτική καί οἰκογενειακή ζωή τοῦ ἀτόμου εἶναι ἀπαραβίαστη.  Καμία ἔρευνα δέν γίνεται σέ κατοικία, παρά μόνο ὅταν καί ὅπως ὁρίζει ὁ νόμος καί πάντοτε μέ τήν παρουσία ἐκπροσώπων τῆς δικαστικῆς ἐξουσία» (ἄρθρο 9 παρ.1).                                                                      
«Καθένας ἔχει δικαίωμα νά ἀναπτύσσει ἐλεύθερα τήν προσωπικότητα του καί νά συμμετέχει στήν κοινωνική, οἰκονομική καί πολιτική ζωη τῆς χώρας, ἐφόσον δέν προσβάλλει τά δικαιώματα τῶν ἄλλων καί δέν παραβιάζει τό Σύνταγμα ἤ τά χρηστά ἤθη» (ἄρθρο 5 παρ.1).                                                                                      
 «Ὁ σεβασμός καί ἡ προστασία τῆς ἀξίας τοῦ ἀνθρώπου ἀποτελοῦν πρωταρχική ὑποχρέωση τῆς Πολιτείας» (ἄρθρο 2 παρ.1).                                                     
Ἡ ἀνωτέρω συνταγματική προστασία ἐνισχύθηκε ἀπό τό σχετικῶς νέο ἄρθρο  9 Α τοῦ Συντάγματος (βλ. κατωτ., σημ.90), πού συνδέεται μέ τό ἐπίσης νέο ἄρθρο 5 Α, τό ὁποῖο καθιερώνει τό δικαίωμα στήν πληροφόρησι.                                                    
«1. Καθένας ἔχει δικαίωμα στήν πληροφόρηση, ὄπως νόμος ὁρίζει.  Περιορισμοί στό δικαίωμα αὐτό εἶναι δυνατόν νά ἐπιβληθοῦν μέ νόμο μόνο ἐφόσον εἶναι ἀπολύτως ἀναγκαῖοι καί δικαιολογοῦνται γιά λόγους ἐθνικῆς ἀσφάλειας, καταπολέμεσης τοῦ ἐγκλήματος ἤ προστασίας δικαιωμάτων καί συμφερόντων τρίτων.                                                                                                                                    
 2. Καθένας ἔχει δικαίωμα συμμετοχῆς στήν Κοινωνία τῆς Πληροφορίας.  Ἡ διευκόλυνση τῆς πρόσβασης στίς πληροφορίες πού διακινοῦνται ἠλεκτρονικά, καθώς καί τῆς παραγωγῆς, ἀνταλλαγῆς καί διάδοσής τους ἀποτελεῖ ὑποχρέωση τοῦ κράτους, τηρούμενων πάντοτε τῶν ἐγγυήσεων τῶν ἄρθρων 9,9 Α καί 19»(ἄρθρο 5 Α).                                                                                                                 
 Ἐπίσης προστίθεται καί τό ἀναθεωρημένο ἄρθρο 19 (βλ. κατωτ., σημ.88), πού προστατεύει τό ἀπόρρητο τῶν ἐπικοινωνιῶν, μαζί μέ ἀναθεωρημένο ἄρθρο 25, πού καθιερώνει τά ὅρια τῆς προστασίας τῶν ἀτομικῶν καί κοινωνικῶν δικαιωμάτων καί ἀπαγορεύει την καταχρηστική τους ἄσκησι.  Ἡ νέα διατύπωσι τῆς παρ.1  τοῦ ὑπ’ ὅψιν ἄρθρου ἐξασφαλίζει τήν αὐτόνομη καί ἐλεύθερη δρᾶσι καί, κυρίως, τή συμμετοχή τοῦ πολίτου στήν κοινωνική, οἰκονομική καί πολιτική ζωή ἀπέναντι στήν κρατική, ἀλλά, καί στήν ἰδιωτική ἐξουσία.                                                                                                                                   
Ἄς σημειωθ ὅτι οἱ ἀνωτέρω συνταγματικές διατάξεις διοχετεύονται ἰδιωτικό δίκαιο μέσ τῆς γενικῆς ρήτρας τοῦ ἄρθρου 57-ΑΚ πού ἀναγνωρίζει καί προστατεύει τό δικαίωμα στην προσωπικότητα, ἀλλά καί τό δικαιώμα τῆς πληροφορικῆς αὐτοδιαθέσεως ὡς ἀγαθοῦ πού ἀνήκει καί ἀπορρέει ἀπό αὐτήν.  Εἶναι ἀναγκαία ὅμως ἡ ἐξειδίκευσι τῆς ἀνωτέρω γενικῆς διατάξεως τοῦ ΑΚ, ὥστε νά ἐξασφαλισθῇ μεγαλύτερη βεβαιότης δικαίου γιά τήν ἀντιμετώπισι τῆς προσβολῆς τοῦ προσώπου (βλ. Ἀπ. Γεωργιάδη, Γενικές Ἀρχές Ἀστικού Δικαίου, 1997, σ. 125 κἑ. Ἐλισάβετ Σαατζίδου – Παντελιάδου, ἔ,ἀ., σ. 84 κἑ.)                                                                     
Γιά τό δικαίωμα τῆς αὐτοδιαθέσεως τῶν πληροφοριῶν, βλ. ἀναλυτικά,  Ἀπ. Γέροντα, Πληροφορική καί Δίκαιο,, 1991, σ. 236 κ.ἑ.). Ὅποιος δέν γνωρίζει καί δέν εἶναι σέ θέσει νά ὑπολογίσ, ποιές ἀπός τίς πληροφορίες πού τόν ἀφοροῦν εἶναι γνωστές στό κοινωνικό περιβάλλον του, εἶναι φυσικό νά περιορίζεται σημαντικά ἡ ἐλευθερία του νά πραγραμματίζ καί νά ἀποφασίζ αὐτόνομα.  Συνεπῶς δέν συμβιβάζεται τό δικαίωμα τῆς αὐτοδιαθέσεως τῶν πληροφοριῶν ἡ κοινωνία, στήν ὁποία οἱ πολῖτες δέν γνωρίζουν ποιός, πότε, τί καί μέ ποιό τρόπο γνωρίζει γι’ αὐτούς47. (47 Βλ. τήν ἀπόφασι BVerfGE 65,1 τοῦ Ὁμοσποδνιακοῦ Συντάγματικοῦ Δικαστηρίου BVerfG τῆς Ὁμοσπονδιακῆς Δημοκρατίας τῆς Γερμανίας σχετικά μέ τόν νόμο περί ἀπογραφῆς τοῦ πληθυσμοῦ τῆς Γερμανίας.  Περιληπτική μετάφρασι τῆς ἀποφάσεως βλ. Γιαννούλη, Ἠλεκτρονική ἐπεξεργασία προσωπικῶν πληροφοριῶν καί συνταγματικά δικαιώματα, ἐν Ἑφαρμογές δημοσίου δικαίου 1988, τομ.2-3, σ.337,339 κἑ.  Σχετικά μέ τήν ἀπογραφή τοῦ πληθυσμοῦ τῆς Γερμανίας βλ. κατωτ. σ.116-117.)  


συνεχίζεται ...


ψηφιοποίηση κειμένων Κατερίνα

Σχόλια

  1. http://www.diorismos.gr/Dpages/news/viewnews.php?nid=9195&spec=gov&type=1

    ANAΦΕΡΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΠΟΛΙΤΗ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. http://www.opengov.gr/ypes/?p=863


    Δημόσια Διαβούλευση για τη βέλτιστη αξιοποίηση της Κάρτας Πολίτη

    Φίλες και φίλοι,
    Πριν από αρκετά χρόνια, η σημαντική προσπάθειά μας για τη δημιουργία Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) σε όλην τη χώρα απλοποίησε και επιτάχυνε σε σημαντικό βαθμό τις συναλλαγές του πολίτη με τη Δημόσια Διοίκηση, δεν μπόρεσε όμως να εξαλείψει χρόνιες παθογένειες. Η ταλαιπωρία της αναζήτησης δικαιολογητικών, η καθυστέρηση απόκρισης σε αιτήματα του πολίτη, αν και μειώθηκαν σε σημαντικό βαθμό, εξακολουθούν να υφίστανται, ενώ οι κάτοικοι απομακρυσμένων νησιωτικών και ορεινών περιοχών της χώρας μας συνεχίζουν να βιώνουν τη δυσκολία προσπέλασης κάποιων υπηρεσιών του Δημοσίου. Παράλληλα, φαινόμενα πλαστοπροσωπίας (όπως η κλοπή ταυτότητας, η χρήση ταυτότητας ή στοιχείων ταυτότητας τρίτων προσώπων) παρατηρούνται όλο και πιο συχνά, κυρίως στην οικονομική ζωή.
    Η Κάρτα Πολίτη που σχεδιάζουμε και θέτουμε σε διαβούλευση δεν υποκαθιστά απλά το δελτίο αστυνομικής ταυτότητας. Αποτελεί κρίσιμο μέσο για την αποτελεσματικότερη, φιλικότερη και ασφαλέστερη εξυπηρέτηση των πολιτών από τη Δημόσια Διοίκηση. Η Κάρτα Πολίτη θα αποτελέσει ένα βασικό όχημα για τη ταχύτατη μετάβαση στη νέα μετά-ΚΕΠ εποχή, για τη μετάβαση στην ψηφιακή Δημόσια Διοίκηση. Η καθιέρωση της Κάρτας θα διευκολύνει την ευρύτατη ανάπτυξη υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης για κάθε πολίτη της χώρας και θα συμβάλλει αποφασιστικά στη βελτίωση της ταχύτητας και της ασφάλειας των υπηρεσιών που παρέχονται στον πολίτη-δημότη, τον πολίτη-ασφαλισμένο, τον πολίτη-φορολογούμενο, τον πολίτη-αγρότη, τον πολίτη-φοιτητή κ.λπ.
    Ταυτόχρονα, η Κάρτα Πολίτη αναμένεται να αποτελέσει κίνητρο προς τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας για την ανάπτυξη νέων, σύγχρονων, καινοτομικού χαρακτήρα υπηρεσιών, προς όφελος των πολιτών – κατόχων της Κάρτας Πολίτη, όπως έχει δείξει η διεθνής εμπειρία στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε πληθώρα άλλων χωρών.
    Γνωρίζουμε τις ευαισθησίες και τις επιφυλάξεις που ήδη έχουν εκφραστεί από πολίτες και φορείς. Γνώμονας μας στο σχεδιασμό, τη διαμόρφωση και την υλοποίηση της Κάρτας Πολίτη είναι η απαρέγκλιτη προσήλωσή μας στην προστασία των δικαιωμάτων, των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικότητας των πολιτών.
    Στο πλαίσιο αυτό, σας καλούμε να συμμετάσχετε στη δημόσια συζήτηση για την Κάρτα Πολίτη, διατυπώνοντας απόψεις και προτάσεις για την ειδικότερη διαμόρφωση και τη χρήση της, προτείνοντας επίσης νέες ιδέες και καινοτόμες υπηρεσίες που μπορούν να παρέχονται από φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα προς τους πολίτες, για τη βέλτιστη αξιοποίηση της Κάρτας Πολίτη.
    Ευελπιστούμε ότι η κατάθεση των προτάσεών σας θα συμβάλει στη διαμόρφωση μιας Κάρτας Πολίτη που θα αξιοποιήσουν στο μέγιστο βαθμό οι πολίτες και στην ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου πλαισίου παροχής φιλικών και ασφαλών ηλεκτρονικών υπηρεσιών από το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, χρήσιμων για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, με σεβασμό στην προστασία των δικαιωμάτων τους
    Στο πλαίσιο αυτό, θα παρακαλούσαμε να μας υποβάλετε τις προτάσεις σας μέχρι την Παρασκευή 12 Δεκεμβρίου.
    Σας ευχαριστούμε για τη συμμετοχή και τη συνεργασία.
    Γιάννης Ραγκούσης
    Υπουργός Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
    Πλοήγηση στη Διαβούλευση
    2 ΣχόλιαΑ. Σκοποί και πλαίσιο χρήσης της Κάρτας Πολίτη
    1 ΣχόλιοΒ. Τεχνικά Χαρακτηριστικά της Κάρτας Πολίτη
    2 ΣχόλιαΓ. Σχεδιασμός Υλοποίησης της Κάρτας Πολίτη
    4 ΣχόλιαΔ. Περιεχόμενο Προτάσεων της Διαβούλευσης

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Τα σχόλιά σας είναι ευπρόσδεκτα όταν διατυπώνονται με ευπρέπεια και ευγένεια.

Δημοφιλείς αναρτήσεις