ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ

 

Σχόλιο ᾿Οδυσσέως: 

῾Η ἐπιστολή πού ἀκολουθεῖ εἶναι μια ἐπιστολή διαμαρτυρίας γιά τό πιλοτικό πρόγραμμα μέ τό ὁποῖο εἶχαν εἰσαχθεῖ μετάφράσεις τοῦ ἀποστολικοῦ καί εὐαγγελικοῦ ἀναγνώσματος στή θεία Λειτουργία ἐπί μακαριστοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου. ῾Η ἐπιστολή διατηρεῖ τήν διαχρονικότητά της, μιᾶς καί "ὁ πειρασμός τῶν μεταφράσεων" δέν ἔχει ἐκλείψει ἀπό τό ἐκκλησιαστικό προσκήνιο.

http://klision.blogspot.com/2010/01/x.html

Xαράλαμπος Π. Παπαδάτος, Γλωσσολόγος – Συγγραφεύς

Ἄκουσα προσφάτως στὴ θεία λειτουργία τὴν παραβολὴ τοῦ σπορέως στὸ Εὐαγγέλιο, μεταφρασμένη στὴ λεγομένη «δημοτικὴ» καὶ ὀργίσθηκα. Ἕνα ἀπὸ τὰ μεγαλύτερα γλωσσικὰ ἐγκαλλωπίσματα στὸν λόγο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐγκληματικῶς κατεστραμμένο στὴ μετάφρασι!

Στὸν Ἀρχιερέα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ὁ ὁποῖος ἄνοιξε τὶς πύλες στὴν εἰσβολὴ τῆς δημοτικῆς, ἐπισημαίνω ὅτι: Ὁ Χριστός, γιὰ νὰ....

καταστήσει ἐμφατικότερον καὶ εὐμνημόνευτον τὸν λόγο του, λογοπαικτοῦσε μὲ θαυμαστὴν τέχνη. Ὅπως λ.χ. «Πὲ-τρ-ος» εἰ καὶ ἐπὶ τὴν «πὲ-τρ-αν» ταύτην οἰκοδομήσω μου τὴν ἐκκλησίαν. Ἰδιαίτερα χρησιμοποιοῦσε τὴν παρήχησι, ἔξοχο δεῖγμα τῆς ὁποίας μᾶς δίδει στὴν παραβολὴ τοῦ σπορέως.

Παρήχησι εἶναι -ἐξηγῶ- ἡ διαδοχικὴ ἐπανάληψι τοῦ ἰδίου φθόγγου ἢ συλλαβῶν μὲ ἰδίους φθόγγους στὶς λέξεις προτάσεως. Σύνηθες τοῦτο στὸν ἀρχαῖο ἑλληνικὸν λόγο: «Τυφλὸς τὰ τ' ὦτα τὸν τὲ νοῦν τὰ τ' ὄμματ' εἰ» (παρήχησι τοῦ «ταῦ», Σοφοκλῆς), ἀλλὰ καὶ στὸν νεοελληνικὸ λόγο: «Χὰ-ρ-ε χα-ρ-ὰ πού μοῦ 'φε-ρ-ες...» (παρήχησι τοῦ «ρ»). Ἐπίσης στὴν ἐκκλησιαστικὴ ὑμνολογία: «Χαῖ-ρ-ε δὶ' ἦς ἡ χα-ρ-ὰ ἐκλάμψη, χαὶ-ρ-ε δὶ' ἦς ἡ χὰ-ρ-ὰ ἐκλείψη». Ἡ παρήχησι δίδει ἔμφασι στὰ αἰσθήματα τοῦ ὁμιλοῦντος.Στὴν παραβολὴ τοῦ σπορέως δημιουργεῖται ὑπέροχη παρήχησι μὲ τοὺς φθόγγους «σπ» καὶ «ρ» τῶν λέξεων καὶ τοῦ «τ» τοῦ ἄρθρου. «Ἐξῆλθεν ὁ -σπ-εί-ρ-ων -τ-οῦ -σπ-εῖ-ρ-αι -τ-ὸν -σπ-ό-ρ-ον αὐτοῦ καὶ ἐν -τ-ῶ -σπ-εί-ρ-ειν...». Ἀλλὰ στὴ μετάφρασι -συμφορά!- ἐκδιώχθηκε ὁ σπείρων καὶ ἀντικαταστάθηκε μὲ τὸν «γεωργὸν» (ὑπάρχει ἃ-γράμματος Ἕλλην ποῦ νὰ μὴ καταλαβαίνη, τί σημαίνει ἡ λέξι «σπείρων»;), πετάχθηκε τὸ ἄρθρο τοῦ ὀνοματικοῦ ἀπαρεμφάτου καὶ ἀντικαταστάθηκε μὲ συνδέσμους! Ποῦ «ἔδυ τὸ κὰλ-λος» τοῦ θείου λόγου;

Διαμαρτυρόμενος διαβοῶ:Πρῶτον, πρὸς τί ἡ διαμαρτάνουσα, γελοιωδῶς ἔκτροπη καὶ μάλιστα ἀνάπηρη μετάφρασι, λοιπόν, ἀκόμη περισσότερο ἀφοῦ οὔτε καν δύναται νὰ προσεγγίση τοὺς ὅρους καὶ τὰ σχήματα μυστικισμοῦ καὶ ὑπερβατισμοῦ ποῦ κυριαρχοῦν στὴ γλῶσσα τῆς θρησκείας; Ὅπως λ.χ. στὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Ἰωάννου: «Ἐν ἀρχῇ ἢν ὁ "λόγος" καὶ ὁ "λόγος" ἢν πρὸς τὸν Θεόν...» Τὰ εὐαγγελικὰ κείμενα δὲν εἶναι πολιτικὰ «μανιφέστα» οὔτε, κομματικὲς διακηρύξεις γιὰ νὰ χρειάζονται νὰ «γίνονται λιανά»!

Δεύτερον; ἐγὼ ὁ Ἕλλην, ὁ χριστιανοποιὸς τῆς Εὐρώπης, εἶμαι γόνος Γαλατορωμαίων, Κελτονορμανδοαγγλοσαξώνων ἢ Γοτθοτευτόνων, γιὰ νὰ ἀκούω τὸ Εὐαγγέλιο στὴ μετάφρασι, ἀντιστοίχως, τοῦ Λουὶ Σεγκόν, τοῦ Κὶνγκ Τζέιμς ἢ τοῦ Λουθήρου; Σ' αὐτοὺς τοὺς λαοὺς ἡ μετάφραση τοῦ Εὐαγγελίου πρὸ μόλις πεντακοσίων ἐτῶν ἀπετέλεσε τὴν ἀπαρχὴ καλλιέργειας τῶν ἐθνικῶν γλωσσῶν τῶν. Ἡ δική μου ἐθνικὴ γλῶσσα εἶχε ἀναδειχθεῖ στὴ μεγίστη τελειότητά της πολλοὺς αἰῶνες πρὸ τῆς γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ!

Τρίτον, εἶναι ψευδαίσθηση ὁ ἰσχυρισμὸς τοῦ ἐκλιπόντος Ἀρχιεπισκόπου ὅτι οἱ Ἕλληνες ὅταν μάθουν συστηματικὰ ἀρχαῖα ἑλληνικὰ (... ὄτε τὰ ζῷα φωνήεντα ἔσονται!..) τότε δὲν θὰ χρειάζονται οἱ μεταφράσεις. Ἀλλὰ οἱ Ἕλληνες «δὲν θὰ μάθουν» ποτὲ ἀρχαιοελληνικά, διότι μισοῦν αὐτὴν τὴ γλῶσσα. Τοὺς ἔμαθαν νὰ τὴ μισοῦν καὶ ἐνστάλαξαν στὴν ψυχὴ τῶν δηλητήριο κατ' αὐτῆς οἱ δογματικοὶ δημοτικιστές, οἱ πολιτικοὶ λαοπλάνοι καὶ καθοδηγητές, οἱ ξυλοσχίστες της γλωσσικῆς μεταρρυθμίσεως καὶ οἱ κοινωνικοὶ ἀνατροπεῖς! Μόνοι οἱ Ἑβραῖοι ἀνέστησαν καὶ ὁμιλοῦν τὴν ἀρχαία γλῶσσα τῶν. Μακριά, λοιπόν, οἱ φυλλάδες τῶν μεταφραστῶν ἀπὸ τὸ θεῖο λόγο!

(᾿Επιστολή στήν ἐφημερίδα Καθημερινή, 5-12-2004)